τα επιστημονικά μοντέλα αποτελούν μία ιδιαίτερα διαδεδομένη πειραματική τεχνική στις φυσικές επιστήμες από το 18ο αιώνα μέχρι σήμερα. h σημασία τους κατά την προσπάθεια περιγραφής, ερμηνείας και πρόβλεψης του φυσικού κόσμου είναι αναγνωρισμένη και ευρέως αποδεκτή από ερευνητές πολλών επιστημονικών πεδίων ανά τον κόσμο. βασικός μηχανισμός λειτουργίας των μοντέλων είναι η ομοιότητα, ένας μηχανισμός ικανός να περιορίσει το κόστος της έρευνας, τις επιστημονικές προσπάθειες και τις ανάγκες ανθρώπινου δυναμικού. πώς αιτιολογείται, όμως, η συστηματική αξιοποίηση των μοντέλων στην επιστημονική μεθοδολογία των φυσικών επιστημών μετά το 18ο αιώνα; ποιος υπήρξε ο ρόλος του Διαφωτισμού στην εξελικτική πορεία της κατανόησης της έννοιας των επιστημονικών μοντέλων και της εκτενούς αξιοποίησής τους στην πειραματική μέθοδο των φυσικών επιστημών; h απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δίνεται μέσω της εξέτασης της επιστημονικής μεθοδολογίας μετά το Διαφωτισμό παράλληλα με την εξέλιξη της έννοιας του επιστημονικού μοντέλου στην επιστήμη από το 18ο έως τον 21ο αιώνα. Οι σημαντικές αλλαγές που επήλθαν στην επιστημονική μεθοδολογία μετά την επιστημονική επανάσταση και το Διαφωτισμό οδήγησαν στην ανάπτυξη της πειραματικής μεθόδου του 17ου αιώνα, στο πλαίσιο της οποίας ευνοήθηκε η συστηματική αξιοποίηση νέων επιστημονικών τεχνικών. Υπό αυτή την έννοια ο αιώνας των φώτων αποτέλεσε ευνοϊκό πεδίο για την έναρξη της συστηματικής αξιοποίησης των επιστημονικών μοντέλων στον πειραματισμό των φυσικών επιστημών. Τον 19ο αιώνα η εφαρμογή της τεχνικής των μοντέλων επεκτάθηκε σε περισσότερους επιστημονικούς τομείς με κυρίαρχους τη φυσική, τη βιολογία, την αστρονομία, τις γεωεπιστήμες και τη μηχανική. Από τα μέσα του 20ου αιώνα που τα μοντέλα αποτελούν πλέον ένα δοκιμασμένο και καθιερωμένο επιστημονικό εργαλείο, αρχίζουν να διατυπώνονται θεωρητικές προσεγγίσεις που αποσκοπούν στον ορισμό και την κατηγοριοποίηση των διαφορετικών ειδών επιστημονικών μοντέλων. ο 21ος αιώνας είναι ο αιώνας της συγκέντρωσης της υπάρχουσας γνώσης περί τα μοντέλα, της εξέτασης και εννοιοδότησής τους από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και της επέκτασης της εφαρμογής τους σε περισσότερους κλάδους. Από το 18ο έως τον 21ο αιώνα σημειώνεται η μετάβαση από την έναρξη της πειραματικής αξιοποίησης του εργαλείου στην εντατική προσπάθεια θεωρητικής του τεκμηρίωσης.