Παρόλο που οι ιστορικοί της επιστήμης τοποθετούν τις ρίζες της επιστημονικής και τεχνολογικής δραστηριότητας στην αρχαία Αίγυπτο και Μεσοποταμία μετά το 3.200 π.Χ., τα εντυπωσιακά ευρήματα των τελευταίων 50 ετών μαρτυρούν ότι οι προϊστορικοί, πιθανότατα νομαδικοί, λαοί που κινούνταν και κατοικούσαν στην περιοχή της ερήμου της Νουβίας είχαν σημαντικά προηγμένες γνώσεις αστρονομίας, τις οποίες συχνά κωδικοποιούσαν μέσω διαφόρων κατασκευών, όπως στον κύκλο των πετρών και στα γλυπτά cow stone και bedrock της Nabta Playa. Ο κύκλος των πετρών της Nabta Playa (<4.800 π.Χ.), έχει χαρακτηριστεί ως χάρτης αστεριών ή αστρονομικό παρατηρητήριο και αναπαριστά τμήματα του αστερισμού του Ωρίωνα και της μεγάλης Άρκτου. Η γνώση των αστερισμών, των θέσεων των άστρων, της απόστασης μεταξύ τους ή της ταχύτητας κίνησής τους που απαιτείται για την ακριβή αναπαράστασή τους στο συγκεκριμένο μνημείο απαιτεί σχολαστική και συστηματική έρευνα των ουράνιων σωμάτων. Ταυτόχρονα, ο κύκλος των πετρών, τα γλυπτά cow stone και bedrock, που έχει υποστηριχθεί ότι αξιοποιούνταν για την παρατήρηση, την περιγραφή απρόσιτων συστημάτων αλλά και την πρόβλεψη καιρικών φαινομένων, αποτελούν προϊστορικά τεχνολογικά επιτεύγματα. Ένα σημαντικό ερώτημα που προκύπτει είναι εάν τα μνημεία αυτά αποδεικνύουν την ύπαρξη επιστημονικής σκέψης και τεχνολογικής δραστηριότητας αυτή την περίοδο; Ένα δεύτερο ερώτημα είναι εάν ο κύκλος των πετρών μπορεί να θεωρηθεί επιστημονικό μοντέλο, και σε ποια κατηγορία μοντέλων θα μπορούσε να ενταχθεί; Τέλος, θα πρέπει να αναζητηθεί το τι συνεπάγεται η επινόηση και η κατασκευή των μνημείων αυτών για τους προϊστορικούς πολιτισμούς που τα δημιούργησαν αλλά και για τη γνώση μας σχετικά με αυτούς; Με αφετηρία την περιγραφή των συγκεκριμένων μνημείων και την εξέταση της έννοιας του επιστημονικού μοντέλου με προσεγγίσεις προερχόμενες από το πεδίο της φιλοσοφίας της επιστήμης, διατυπώνουμε την επιχειρηματολογία μας, σύμφωνα με την οποία τα μνημεία αυτά ουσιαστικά αποτελούν προϊστορικά μοντέλα αναλογίας και πιο συγκεκριμένα μοντέλα κλίμακας. Αποτελούν, δηλαδή, φυσικές διατάξεις που κατασκευάστηκαν καθ’ ομοίωση άλλων φυσικών διατάξεων, τις οποίες ο άνθρωπος δεν μπορούσε να παρατηρήσει απευθείας λόγω απόστασης, και αξιοποιούνταν για την περιγραφή των μη προσβάσιμων αυτών προς εξέταση συστημάτων αλλά και για την πρόβλεψη φαινομένων καθοριστικών για την επιβίωση των προϊστορικών αυτών λαών (π.χ. θερινοί μουσώνες). Η αξιοποίησή τους και ως σημεία τέλεσης θρησκευτικών τελετών δεν επηρεάζει τον ρόλο τους ως αναπαραστάσεις φυσικών συστημάτων, δηλαδή ως επιστημονικά μοντέλα κλίμακας. Κατ’ επέκταση, ο κύκλος των πετρών και τα γλυπτά cow stone και bedrock της Nabta Playa, ως πρώιμα επιστημονικά μοντέλα, αποτελούν τεκμήρια για την ύπαρξη της επιστημονικής και της τεχνολογικής δραστηριότητας, αιώνες πριν από τις γενικά παραδεκτές αρχές των δυο αυτών μορφών διανοητικής δραστηριότητας. Εκτός από την προσπάθεια απάντησης στα ανωτέρω ερωτήματα, απώτερος σκοπός της συγκεκριμένης εργασίας είναι αφενός η ενθάρρυνση του προβληματισμού σχετικά με την αλήθεια και την εγκυρότητα της παραδοχής που τοποθετεί τις αρχές της επιστήμης στην Αρχαιά Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία, και αφετέρου η πυροδότηση ερωτημάτων αναφορικά με τον άγνωστο σ’ εμάς πολιτισμό των προϊστορικών αυτών λαών.